Złe położenie słupków na osi czasu wykresu

[kermu]

Czy ktoś może może mi podpowiedzieć gdzie jest błąd, powodujący błędne położenie słupków wykresu na osi czasu w kontekście do rzeczywistych dat akwizycji ?
Z góry dziękuję

[Jan_J]

W formatowaniu osi X wykresu liniowego masz ustawiony
Typ: Data
(to jest OK) oraz
Rozdzielczość: Miesiące
co powoduje, że wpisy z danego miesiąca są lokowane przy reprezentacji tego miesiąca; w tym przypadku przy jego początku.
Gdyby przy tym ustawieniu mieć słupki z różnych dat w tym samym miesiącu, nałożyłyby się na siebie i przesłaniały.
Zapewne chcesz zmienić rozdzielczość na Dni; wtedy słupki przypiszą się do dat. Warto ustalić szerokość słupków, by zwiększyć czytelność wykresu — ale nie widzę jak to łatwo zrobić.

[Jermor]

To nie jest złe ułożenie słupków. Problem wynika z nierozumienia zasad tworzenia wykresów.
Chodzi o interpretację osi X.
Zarejestrowane dane dotyczą konkretnych dat, według których dane zostały posortowane. Podczas tworzenia tabeli system, interpretując kolumnę dat jako liczby, zastosował automatyczne rozpoznanie skalowania. Ty prawdopodobnie zmieniłeś ten parametr na "Data", w każdym razie spowodowało to, że moduł generowania wykresu wyznaczył najmniejszą i największą liczbę występującą na osi X i dla tego zakresu przeskalował os X, wybierając jednocześnie odpowiedni przedział główny, w tym przypadku 1 miesiąc. W tej sytuacji twoje słupki zostały rozmieszczone wg swoich dat, ale na skali utworzonej przez moduł. W tym wypadku podział główny wynosi 1 miesiąc, więc niektóre słupki wydają się być w nieodpowiednim miejscu.
Jest tu inny problem. Twoje dane są w rzeczywistości pojedynczymi rejestracjami dwóch cech. Rejestracje są wykonywane chronologicznie, ale w rzeczywistości mają odzwierciedlać swoje wartości w tych konkretnych datach. Aby tak się stało, zmień w ustawieniach osi X skalowanie na wartość "Tekst". Otrzymasz wówczas taki układ wykresu.

kermu.ods

(21.53 KiB) Pobrany 12 razy

O tworzeniu wykresów napisałem w tym opracowaniu: https://yestok.pl/gen/y37.php

[Rafkus]

Spróbuj ustawić:

• Rozdzielczość na dni;
• Przedział gł. 1 miesiąc;
• Przedział poboczny 1 dzień.

I wówczas

Gdyby przy tym ustawieniu mieć słupki z różnych dat w tym samym miesiącu, nałożyłyby się na siebie i przesłaniały. (...) Warto ustalić szerokość słupków, by zwiększyć czytelność wykresu — ale nie widzę jak to łatwo zrobić.

Również nie wiem jak zwiększyć szerokość kolumny, ale podczas formatowania serii danych można zwiększyć grubość krawędzi. Niestety kolumny wtedy zlewają się ze sobą.

[Jermor]

Moim zdaniem nie da się poszerzyć słupków. Szerokośc słupka jest generowana automatycznie na podstawie zastosowanego podziału głównego i pobocznego. Ponieważ zakres od 31.12.2023 do 2.06.2025 to 519 dni, to na osi X musi pojawić się 519 przedziałów. Dane (cechy) prezentowane dla jednego dnia nie mogą zająć większej szerokości niż szerokość przedziału. Te przedziały wynikają z definicji osi X. Najszersze słupki otrzymamy gdy ustalimy przedział główny i poboczny na 1 miesiąc, ale i tak powstaje wówczas 19 przedziałów, z których co drugi jest pusty, bo pomiary są wykonywane co 2 miesiące.
Zastosowanie dat rejestrowych jako tekstu opisującego oś X, sprawi, że wykres wymaga tylko 12 przedziałów, bo tylko tyle jest rejestracji, w związku z czym słupki mogą być szersze. I im szerszy będzie obszar wykresu, tym szersze będą słupki.

[Jan_J]

Zastosowanie dat rejestrowych jako tekstu opisującego oś X, sprawi, że wykres wymaga tylko 12 przedziałów, bo tylko tyle jest rejestracji, w związku z czym słupki mogą być szersze. I im szerszy będzie obszar wykresu, tym szersze będą słupki.

W trybie tekstu opisy na osi X są jedynie etykietami. Wszystko wygląda dobrze, póki opłaty, czy inne zdarzenia, rejestrowane są w regularnych odstępach. W przypadku opóźnienia, przyspieszenia albo zmiany reguły pojawią się sąsiadujące opisy, które de facto pozostają w różnych odległościach od siebie. To myli przy analizie i utrudnia porównanie.

Tak naprawdę to zdziwiłem się widząc czas jako tryb osi X w wykresie liniowym/słupkowym. Bardziej nadawałaby się oś numeryczna taka jak w wykresie scatter/punktowym, ale o ile dobrze wiem, jest wtedy kłopot z wprowadzeniem serii słupkowej.

Ot, ograniczenia narzędzia biznesowego. Przykład dołączy do mojej kolekcji prezentacji graficznych o oczywistej wymowie, ale nieoczywistych co do konstrukcji w popularnych interfejsach. Kiedy widzę, że taki nieoczywisty układ jest wskazany, sięgam po narzędzia skryptowe, z którymi jest więcej pracy, ale lepszy efekt. Na przykład Python+Matplotlib, R+GGPlot, Gnuplot.

[Jermor]

Dlatego opisując oś X dla wykresów słupkowych i zdarzeń należących do tej samej kategorii, punkty na tej osi nazywałem węzłami, w których określono rozmaite cechy takiego punktu. W przypadku @kermu takimi węzłami są daty odczytu.
Właściwie to tylko wykres typu XY (liniowy) automatycznie sortuje wartości osi X, jednak dane są wstawiane wg kolejności z tabeli. Oto przykład:

obraz_2025-06-28_223651041.png (14.41 KiB) Przejrzano 449 razy

[Jan_J]

Czepialstwo, ale chyba potrzebne:
* XY (punktowy), a nie (liniowy);
* nie sortuje, tylko odcina — oś X wykresu punktowego (scatter) jest numeryczna, nie porządkowa;
* właśnie zacząłem przypuszczać — a eksperymenty potwierdziły, że oś X typu Czas na wykresach kolumnowych i liniowych też jest numeryczna. Warto pamiętać, że nie tylko wykresy XY mają tę własność.

//off
Przy czym jest to dla mnie pewna niespójność. No ale jest, i przez nią czasem łatwiej zobrazować intuicyjną zależność. Osobiście wolałbym możliwość agregowania wartości wzdłuż osi X na wykresach XY. Nie tylko po jednostkach kalendarzowych, ale po porach roku, kwartałach, dekadach, tygodniach i co kto zamarzy. Byłoby spójnie, a dekada w analizie pogody dla np. rolnictwa też ma znaczenie.
No i możliwość wstawiania słupków na takie wykresy.

[cwolan]

* właśnie zacząłem przypuszczać — a eksperymenty potwierdziły, że oś X typu Czas na wykresach kolumnowych i liniowych też jest numeryczna. Warto pamiętać, że nie tylko wykresy XY mają tę własność.

Z nieśmiałości względnie ostrożności o rzeczone eksperymenty nie spytam.
Oś X typu Czas ("date axis") pojawiła się w LibreOffice 3.4. Skoro jest numeryczna, to czy Calc Guide właściwie przedstawia stan rzeczy?

Most Calc charts require both value and category data, with values plotted along the Y axis and
categories plotted along the X axis. The exceptions are XY (scatter) charts and bubble charts,
which use value data along both axes.

XY (scatter) and bubble charts are unlike other chart types because they use value
data for their X axis rather than category data.

In contrast to line, column, and bar charts, which contain numeric values on the Y axis and
categories on the X axis, scatter or XY charts contain values along both axes.

[Jan_J]

Z nieśmiałości względnie ostrożności o rzeczone eksperymenty nie spytam.

Nic do ukrycia. Powinienem był dostarczyć test — załączam. Jest elementarny.

wykresy-kolumnowe_typy-osi.ods

(18.15 KiB) Pobrany 17 razy

Test polegał na zbudowaniu wykresów przedstawiających układ danych

Kod: Zaznacz cały

Data Wartość
01.01.2023 3
01.02.2023 1
01.03.2023 4
02.02.2023 3

Na wykresie liniowym / słupkowym, z osią X typu Data i agregacją dzienną, dane z kolumny 1. są wartościami na osi X. Zmiana wartości dat zaburzająca ich kolejność powoduje oczekiwaną zmianę na wykresach.
Przy zastosowaniu do klasycznej osi liniowej (wg aktualnej nomenklatury: typu Tekst), na której są tylko etykietami nie wpływającymi na ustawienie względem osi.

Cytaty przytoczone przez @cwolan wskazują na nieaktualność dokumentacji względem status quo.